Sương Khói Sầu Vương Ánh Mắt Ai

Tràm Cà Mau

Tôi vào « Viện Phục Hồi » để thăm mẹ của một người bạn , bà hơn 90 tuổi . Gọi là viện « phục hồi » cho lịch sự , chứ đã có mấy ai được hồi phục sức khoẻ để mà xuất viện về nhà . Vào đây rồi , thì xem như chờ ngày Trời gọi đi . Toàn cả những người bại liệt toàn thân , bán thân , hoặc đã mê man không còn biết trời đất chi nữa . Những người còn có thể tự dùng xe lăn để di chuyển một mình , chậm chạp như rùa bò , và khó khăn để tiến tới vài ba thưóc , thì có thể xem như thuộc thành phần khoẻ mạnh nhất , có sức khoẻ tốt .

Một cụ già teo tóp , như chỉ còn bộ da nhăn nhúm bọc trong mớ áo quần bùng nhùng , đang chống gậy đi từng bước chậm chạp vào cổng viện . Có lẽ Cụ đi thăm thân nhân . Cái gậy của Cụ , chọc chọc nhiều lần xuống đất , giống như dò đường trong nước lụt , rồi mới trụ lại để đỡ cho bưóc chân kế tiếp . Tôi thầm nghĩ rằng , đi đứng khó khăn đến thế , mà cũng chịu khó vào đây thăm viếng . Tiếng thở khò khè mệt nhọc của cụ , làm tôi ái ngại .

Bà mẹ bạn tôi xem như bị liệt chân , nằm trên giường . Có ống ni-lông nối từ bọng tiểu ra một cái bình treo cạnh giường . Nước tiểu màu vàng rỉ dần làm thành bọt trong ống dẫn . Ruột già của bà , được nối với một cái ống khác , để chuyển phân vào cái túi nằm bên ngoài , mang trên bụng . Bà đang nhăn nhó , khó chịu vì cái túi phân quá đầy , mà y tá chưa có thì giờ để giúp bà trút bỏ phân chứa trong cái túi . Một ông rể nghe bà rên rỉ , anh dở mền ra , kéo quần bà xuống , sờ vào túi phân căng phồng , ông giận nói :
- « Mấy người y-tá ở đây thiếu trách nhiệm . Túi phân căng đầy thế nầy , thì chứng tỏ hôm qua chưa đổ phân . Thôi , để con giúp Mẹ » .

Ông múc chậu nước , rồi kéo quần bà cụ xuống , gỡ băng keo dán trên bụng , dùng hai tay tháo túi phân ra khỏi ống nối . Tôi vội quay mặt đi , để tránh « phạm thượng » , khỏi thấy cái chỗ không đáng thấy , của bà cụ . Nhưng không kịp , và tôi suýt á lên một tiếng vì ngạc nhiên . Sau nầy tôi đem cái ngạc nhiên đó ra hỏi ông rể của bà cụ , thì anh cho biết , khi già , thì « tóc » ở nơi ấy rụng hết , như đàn ông bị hói đầu , nên trơn lu như trẻ con . Tôi không biết có thật như vậy hay không .

Khi ông rể bà nặn phân từ túi ra chậu nước , mùi thối tha nồng nặc xông lên , tôi không chịu nổi , phải lảng ra ngoài phòng . Tôi chợt cảm phục tấm lòng tốt của người con rể kia , và biết mình khó làm điều đó cho mẹ vợ được , dù tôi có thương bà đến mấy đi nữa . Nhưng có lẽ , nếu là mẹ ruột tôi , hoặc vợ tôi , thì tôi sẽ không ngần ngại mà xắn tay làm . Ông con rể của bà cẩn thận , rửa sạch túi phân , gắn lại trên bụng cho bà mẹ vợ . Anh vẫn tươi cười , vui vẻ , không tỏ ra khó chịu khi phải làm việc khó khăn dơ dáy nầy . Tôi tự xét , tấm lòng của ông hơn xa chúng tôi , hơn xa các con của bà cụ .

Mẹ bạn tôi được ẵm từ giường lên xe lăn , đẩy ra khu sinh hoạt , đó là một phòng lớn . Hơn bốn chục cái xe lăn , đặt hướng về một phía . Trên mỗi xe lăn , có một con người bệnh , với những đôi mắt lờ đờ như không muốn thấy , những cái đầu xiêu vẹo trên cổ , những cái miệng méo mó , hở hang , và có nước giãi lòng thòng . Những khuôn mặt với da trắng bệch , như vô tri , như không còn sự sống . Các sư cô đến đây giúp vui cứ nói , cứ hát . Không cần biết họ có nghe hay không . Những lời nói khuyến khích người bệnh lạc quan , yêu đời , dù cho ở hoàn cảnh nào , cũng cứ nuôi hy vọng . Tôi thầm nghĩ , có lẽ hy vọng chính đáng lớn nhất của họ , là được sớm ra đi yên bình , khỏi phải kéo dài đời sống nầy , như những hình phạt khắc nghiệt phải chịu , trước khi được giải thoát .

Tôi đi thụt lùi về góc phòng . Tôi chợt nhận ra ông Cụ già đã gặp buổi sáng , cụ đang ngồi bên cạnh một lão bà trong xe lăn . Cụ ông vuốt vai , vuốt lưng cụ bà , và hát nho nhỏ , những bài hát ru em , thỉnh thoảng tiếng hát bị đứt đoạn vì ho khàn trong cổ họng . Tôi lắng nghe tiếng được tiếng mất : - « Thôi thôi , nín đi bé ơi , đừng khóc nữa . Anh biết nó làm gãy tay con búp bê của bé . Anh sẽ gắn tay búp bê lại cho bé . Đây , cục kẹo , bé ăn đi , ngon vô cùng ... Bé cười đi cho anh vui ... » .

Bà Cụ cười , cái miệng cười không răng , trông dễ thương như em bé mới biết bò . Bà Cụ nói thều thào :
- « Sáng nay ông ăn gì ? Nhớ ăn uống cho đầy đủ , đừng làm biếng ăn nghe cưng . Nhớ ăn rau trái cho nhiều vào » .

Ông Cụ cúi đầu nghiêng qua , hôn lên tóc , quàng tay qua vai bà , rồi hát tiếp bản nhạc « Sương Khói Vương Trong Mắt Em » . Đúng là sương khói trong mắt bà , vầng mắt đã đục trắng , mờ mờ lem nhem .

Tiếng hát ông khàn khàn :
- « ... Ngày kia em sẽ tìm thấy rằng , những người biết yêu đều là mù quáng . Ôi , khi ngọn lửa trong tim cháy bùng , em phải hiểu rằng , sương khói đang vương trong mắt em ... » .

Chưa hát xong , thì ông ho sù sụ , và dừng lại thở khò khè . Bà Cụ đang nhắm mắt lim dim , như ngây ngất với tiếng hát , bỗng mở mắt quay qua ông , nói :
- « Lại ho nữa rồi . Khổ chưa » .

Tôi trở về chỗ với bà mẹ của bạn . Người em của bạn tôi cười và nói nhỏ :
- « Tôi biết anh đang rình nghe lóm chuyện của hai Ông Bà Cụ bên kia . Ngày nào ông Cụ cũng vào thăm bà , họ không tham gia sinh hoạt chung , mà đem nhau vào góc phòng ngồi thủ thỉ . Có khi ông mượn được cây đàn , búng dây tưng tưng , có lẽ run tay , nên thường đánh trật nhịp , rồi hát cho bà nghe . Chắc cặp vợ chồng nầy , đã có một đời sống hạnh phúc tuyệt vời » .

Đến giờ ăn trưa , y tá bưng cho mỗi người một khay thức ăn , có 4 món . Mọi người ngồi quanh những cái bàn tròn trải khăn trắng . Rất ít người có thể tự đưa thức ăn vào miệng , y tá phải múc và bón cho từng người , như đút cho em bé . Những cái miệng đã méo , những cơ bắp đã liệt , làm thức ăn rơi chảy ra ngoài vung vãi trên tấm khăn ăn mang trước ngực . Nhiều người cứ ngậm thức ăn trong miệng , không nhai , không nuốt , giống hệt những em bé nhỏng nhẽo biếng ăn . Những người y tá rất kiên nhẫn và dịu dàng , dỗ dành các cụ : « Giỏi , giỏi lắm . Nhai đi . Nuốt đi . Có thế chứ ... cám ơn » . Rồi họ múc thêm thức ăn , dồn vào miệng các cụ .

Hai ông bà cụ vẫn ngồi riêng trong góc phòng . Ông chậm chạp vụng về lấy khăn ăn quàng qua cổ bà , vuốt vuốt trên ngực . Bà há miệng cho ông gắn hàm răng giả . Rồi ông vịn bàn , ngồi xuống , đút cho bà ăn . Mỗi khi bà há miệng đòi đút thêm , ông cười sung sướng nói :
- « Có thế chứ , bé ngoan lắm mà . Ăn cho mau lớn mà lấy chồng » .

Bà Cụ quay qua , nụ cười với hàng răng giả đều đặn :
- « Cứ chừng đó , nói đi nói lại hoài . Nhưng nghe cũng vui tai » .

Ông tằng hắng , thông đàm trong cổ họng , rồi nói : - « Ừ . Vợ chồng , hoặc những người yêu nhau , có bao giờ nghe nhàm câu « anh yêu em , em yêuanh » đâu . Nghe mấy ngàn lần cũng cứ vui , cứ khoái tai như thường » .

Bà nói nho nhỏ :
- Ông ăn với tôi nhé . Họ cho nhiều quá , ngày nào cũng thế . Hai người mình ăn cũng chưa hết . Ông ăn chén thịt bò xào đi . Ăn đi mà . Không ai nói gì đâu . Ông cứ ngại hoài . Mỗi ngày dư ra , cũng đem đổ đi mà thôi » .

Ông cười và nói đùa :
- « Cái bao tử tôi đâu phải là thùng rác ? Ừ , thôi , tôi ăn mấy miếng cho bà vui » .

Bà hỏi , giọng ngọt ngào :

- « Hôm nay ông chờ xe buýt có lâu không ? » . - « Khá lâu , vì sáng nay xe đến trước giờ . Tôi thấy xe trờ tới , mà không dám chạy theo cho kịp » . - « Ừa . Đừng có chạy . Đi còn khó khăn . Vấp té , hoặc mệt đứng tim mà chết . Trễ chuyến nầy , còn chuyến khác . Không gấp » . - « Tôi biết mà . Muốn chạy cũng không được . Mình cứ thong thả . Chỉ sợ bà mong chờ , nóng ruột mà thôi » .

Bà cười , nhìn ông âu yếm . Tôi đứng nhìn xuống thảm cỏ dưới lầu , nhưng thấy và nghe hết câu chuyện của hai ông bà .

Ông đưa nước cho bà uống . Bà hớp môt hớp , rồi lắc đầu . Ông có vẻ lo lắng :
- « Lấy nước cam cho bà uống nhé ? Bà không ưa nước nầy ? » .

Bà gật đầu . Ông chống gậy chậm chạp đi dần về phiá cái bàn có nhiều bình cà phê , trà , nước ngọt . Ông vụng về rót đầy ly , rồi mang về . Một tay cầm ly , một tay chống gậy . Ông bước từng bước khó khăn . Tay ông run rẩy , làm nước chao đổ ra cả sàn phòng .

Tôi vội vàng chạy đến , đỡ cái ly trên tay ông , và nói mau :
- « Tôi xin được giúp ông một tay » . Ông Cụ toét miệng cười . Tôi đem ly nước đến cho bà Cụ , và chào bà , hỏi bà có mạnh khoẻ không .

Tôi tự giới thiệu :
- « Tôi tên là Tim . Tôi vào đây thăm bà mẹ của bạn , cái bà mặc áo hoa màu đỏ , ngồi bàn đàng kia kìa » .

Ông Cụ nghe không rõ , tưởng tôi đi thăm mẹ vợ , ông đáp lời :
- « Hân hạnh . Tôi là Biêu . Bà nầy là Mary . Nầy , anh là một ngưòi tử tế , biết đi thăm bà má vợ . Anh có biết thiên hạ bảo rằng , cụ Adam , tổ tiên của loài người , là kẻ sung sướng nhất thế gian , vì cụ không có một bà mẹ vợ » .

Tôi phì cười và đáp lời :
- « Xứ nầy , thì mấy ông rể ghét cay ghét đắng và có thành kiến với mẹ vợ , chứ xứ tôi , thì con rể và mẹ vợ rất thương nhau . Rể thương mẹ vợ , vì bà sinh ra con gái cho hắn « thả dê » và mẹ vợ thương con rể , để nó « dê » con gái của bà nhiều nhiều » .

Ông Cụ toét miệng , nghiêng đầu cười ha hả , còn bà cụ thì trề cái môi dưới ra thật dài tỏ vẻ bất bình vì lời nói đùa cợt của tôi .

Một buổi chiều , tôi trở lại thăm một ông bạn cựu sĩ quan nằm mê man . Sau khi nựng má bạn để từ giã , tôi lái xe về . Khi xe đến cổng , tôi thấy ông Biêu đang chống gậy chậm chạp ì ạch đi ra đường . Nhìn lên thấy bầu trời xám xịt sắp chuyển mưa . Tôi dừng xe lại chào , và đề nghị chở ông ấy ra trạm xe buýt . Ông cám ơn , và khó nhọc lắm mới ngồi vào được trong xe , tôi phải phụ ông gài dây an toàn . Tôi thấy thương ông già quá , đi đứng khó khăn , mà ngày nào cũng đến thăm vợ bằng xe buýt , không quản ngại nắng mưa .

Những cặp vợ chồng trẻ , cũng không tình tứ lãng mạn như hai cụ già nầy . Tôi mở đầu câu chuyện :

- « Ông không nhờ được ai chở đi về mỗi ngày sao ? Đi xe buýt , phải chờ đợi , nắng nôi , xe dừng lại nhiều trạm , cứ chạy giựt mãi , mệt lắm . Con cháu của cụ không giúp được sao ? » .
- « Tôi không có con cháu . Mà nếu có , cũng khó nhờ vả . Cũng không nên nhờ , vì chúng cũng tất bật với công ăn việc làm , với đời sống riêng khó khăn . Mình nhiều thì giờ , cứ thong thả , từ từ , thì đi đâu cũng đến . Chỉ không đi vòng quanh thế giới được mà thôi » .

Tôi nói :

- « Khi còn bé , tôi cũng ước mơ làm một kẻ lãng du , được in dấu chân mình khắp năm châu bốn bể . Nhưng rồi vì hoàn cảnh đất nước chiến tranh , vì đời sống , áo cơm , vợ con , nên bây giờ cứ tiếc mãi » .

- « Không việc gì mà tiếc . Đi được cũng vui , mà không đi được , cũng có cái vui khác . Hoàn cảnh nào , cũng tìm được nguồn vui trong đó . Tôi cũng đã từng dùng gần cả cuộc đời đi lang thang hầu như khắp nẻo địa cầu , cũng vui . Nhưng rồi , cũng chẳng được gì ngoài cái thoả mãn tò mò , cái mơ mộng của mình » .

Nghe ông Cụ đã từng đi khắp địa cầu , tôi khoái quá , muốn biết kinh nghiệm của ông . Bến xe buýt đã cận kề , tôi muốn kéo dài câu chuyện , hỏi :

- « Cụ về đâu ? Tôi đưa cụ về nhà luôn . Cụ nói cho tôi nghe về cuộc đời đi giang hồ khắp nơi trên địa cầu nầy ? » . - « Thôi , thôi , để khi khác . Tôi không muốn làm phiền anh . Nhà tôi ở gần góc đường số 5 , Harbor . Khi nào rảnh , mời anh ghé chơi » . - « Nhà tôi cũng vùng đó . Cụ đừng ngại , để tôi chở Cụ về luôn , cũng tiện đường . Tôi đang rảnh rang , không có việc chi bận rộn cả » . - « Thế thì được . Mình không nên lợi dụng lòng tốt của thiên hạ . Ai cũng tốt cả , nhưng bị lợi dụng nhiều , cũng sẽ phát cáu , và mất bớt cái tử tế đi . À , hay là tôi mời anh đi ăn tiệm chiều nay . Tôi biết một tiệm có món thịt bò chiên ngon và mềm lắm . Răng yếu như tôi , cũng còn nhai được » . - « Cụ còn thích ăn thịt bò ? Ăn thịt nhiều , không tốt cho sức khoẻ . Rồi bị cao máu , cao mỡ ... » . - « Tuổi tôi , ngoài chín mươi rồi , không còn sợ gì cả . Ngon thì cứ ăn cho vui . Đâu có còn thấy mặt trời được bao lâu nữa . Vui được cứ vui , ngon cứ ăn , mệt cứ nghỉ . Mỗi giờ , vui sống cho tròn sáu mươi phút , mỗi phút , vui tròn sáu mươi giây » . - « Cụ còn yêu đời quá nhỉ ? Thế thì cụ không đau ốm , không nhức xương , không mỏi mệt ? » . - « Già thì ai mà không bệnh , không đau ốm . Đau nhức xương cốt là cái trời cho mình trong tuổi già . Còn chống gậy lê bước được , còn nghe được loáng thoáng , thấy được lờ mờ , cũng đã là quá vui và hạnh phúc rồi . Mùa Thu thì lá phải vàng và rụng , để cho lá non đâm chồi . Anh đã nghe câu thơ : « Còn bước được , ta còn ca , còn múa . Thế giới nầy , đầy cả hạnh phúc vui » . Không ?

Tôi nói đùa :
- « Hay là , ăn tiệm xong , cụ và tôi đi nhảy Disco chơi ? »

Ông Cụ cười ha ha , vỗ vào đùi tôi , ông nói :
- « Anh còn ngon lành quá . Đi thì đi , tôi đâu có sợ gì . Anh cứ nhảy , tôi ngồi xem cũng vui . Mà anh còn đủ sức để nhảy không chứ ? » .

Ông chỉ đường cho tôi đi đến tiệm thịt bò chiên đặc biệt . Bên trong trang hoàng thanh nhã , ghế bọc nệm da láng . Bàn kê sát cửa sổ nhìn ra một công viên cây xanh , có hồ nước loang loáng in bóng bầu trời .

Chúng tôi kêu hai dĩa thịt bò chiên ăn với khoai tây nghiền , và rau sống . Răng tôi cũng đã yếu ,không cắn nổi bánh mì . Tôi nhập đề ngay :

- « Cụ nói cho tôi nghe về cuộc đời lãng du của cụ đi . Tôi đang nóng lòng nghe đây » .
- « Hôm nay đặc biệt , anh uống với tôi một chai rượu vang nhé » .

Cả đời tôi , thiếu mất cái thú uống rượu , vì uống vào , đã không ngon miệng , mà còn thấy dờn dợn , và cay xè , khó chịu , như uống phải thuốc độc . Sau đó thì chóng mặt , nhức đầu . Nhưng hôm nay , tôi không muốn ông già Biêu cụt hứng , nên cười vui , và gật đầu bằng lòng . Bên ngoài trời mưa xối xả , đất trời trắng xoá , quán lên đèn vàng ấm áp .

Ông Cụ rót cho tôi rượu màu máu thẫm vào ly pha lê lóng lánh . Tôi làm như sành nhậu , lắc rượu xoay tròn trong ly , và nhìn mưa rơi , trời đất đẹp như bức tranh lãng mạn . Tôi đổi đề tài :
- « Tôi thấy hai cụ thương yêu , chăm sóc nhau , làm tôi cảm động và vui lây với cái hạnh phúc lan toả ra chung quanh . Cụ có thể kể cho tôi nghe về cụ bà , có được không ? »

Ông Cụ thở dài , tằng hắng rồi bắt giọng :

- « Mary và tôi cùng tuổi . Lớn lên ở cạnh nhà nhau . Chúng tôi thương khi nằm chung nôi , và bú chung vú Mẹ . Mary bú vú Mẹ tôi và tôi bú vú Mẹ Mary . Hai nhà qua lại thân thiết . Mary và tôi chơi chung đồ chơi . Nhiều hôm đắp chung chăn ngủ vuì . Rồi cùng đi học chung lớp . Được Bố Mẹ đón đi chung ,về chung mỗi ngày . Hồi sáu bảy tuồi , thấy Bố Mẹ hôn nhau , chúng tôi cũng hôn nhau mỗi ngày nhiều lần . Chúng tôi cũng đóng vai vợ chồng , giả vờ chăm sóc nhau . Mỗi tuần , tôi xé giấy làm tiền , tôi đưa cho Mary , như là đưa ngân phiếu lương cho vợ . Mỗi lần gia đình đi nghỉ Hè , chúng tôi khóc , đòi đi chung . Không được , thì suốt thời gian vắng nhau , chúng tôi ủ rủ như tàu lá héo . Mary và tôi đều tin chắc rằng , lớn lên , chúng tôi sẽ kết hôn thành vợ chồng . Năm mười một tuổi , Bố Mẹ Mary ly dị nhau . Căn nhà được bán đi . Nàng theo Mẹ dọn đi nơi khác , xa nhà cũ chừng một giờ đi xe buýt , đổi xe hai lần . Mary trao cho tôi địa chỉ mới và có vẽ bản đồ xe buýt có ghi : « Chờ anh đến gặp em . Chờ anh từng ngày » . Tôi muốn đi thăm nàng lắm , nhưng không đi được , vì không ai đưa đi , và còn nhỏ , Bố Mẹ không cho đi một mình . Tôi muốn trốn nhà đi thăm , cũng không có tiền đi xe buýt . Hơn một năm sau , tôi mới có tiền , và có dịp trốn nhà đi thăm . Nhưng đến nơi , thì nhà đóng cửa , tôi đấm cửa rồi ngồi chờ trong hành lang cư xá . Đến chiều tối , nàng cũng chưa về . Tôi phải vội vã đi bộ ra trạm xe buýt , và khi về đến nhà , thì thấy xe cảnh sát và cả xóm xôn xao đổ đi tìm tôi . Tôi bị trừng phạt . Bố Mẹ rtôi suýt bị ra toà vì tội lơ đãng trong việc chăm sóc con nhỏ . Tôi thú thật với mẹ là nhớ Mary quá , nên trốn nhà đi thăm . Mẹ khuyên tôi nên quên Mary đi . Làm sao mà tôi quên được . Mấy năm sau , mẹ Mary lấy chồng khác , dọn nhà qua tiểu bang xa . Hai đứa hoàn toàn mất liên lạc nhau . Nhưng trong tôi , hình bóng Mary không phai mờ . Tôi mong mau lớn để đi làm , cưới Mary làm vợ .

Năm 19 tuổi , tôi gặp lại nàng , hai đứa vô cùng vui mừng , và ôm chặt lấy nhau , tưởng sẽ không bao giờ xa nhau được nữa . Lúc nầy , nàng đã đính hôn với người khác rồi , nhưng nàng sẵn sàng huỷ bỏ để lấy tôi . Chúng tôi định làm đám cưới gấp nhưng không kịp , vì hai hôm sau đã phải đi Âu Châu tham dự Đệ Nhị Thế Chiến . Tôi lái máy bay chiến đấu . Say mê với những cuộc không chiến hiểm nghèo , mà sinh mạng như treo đầu ngọn cỏ . Mới mấy tháng , tôi đã hạ được 5 máy bay địch , rồi cũng phải trả nợ , tôi bị bắn rơi trên vùng trời địch . Quân đội xem như tôi đã chết , có báo tin về cho gia đình , Mary cũng biết . Tôi bị thương , và sau mấy ngày trốn núp trong ruộng nho , tôi bị bắt làm tù binh .

Sau khi Thế Chiến chấm dứt , tôi trở về , tơi tả , thì Mary cũng đã có chồng . Lấy người mà nàng đã đính hôn trước đây . Tôi buồn , cái máu giang hồ nổi lên , xin đi theo đoàn thám hiểm . Đi khắp thế giới , đến những nơi chưa ai từng in dấu chân . Từ Bắc Cực đến Nam Cực , những vùng rừng già Phi Châu , Á Châu , Nam Mỹ , tôi say mê với khám phá thiên nhiên , khám phá đời sống sinh vật . Khi ở tuổi 55 , tôi bị tai nạn tuyết chuồi , cả đoàn bị chôn vùi nhiều ngày trong núi nước đá đông . Khi được moi ra , thì tôi là một trong hai người còn sống sót . Bị thương ở cột sống , tôi không còn đủ năng lực đi theo đoàn thám hiểm nữa . Về thành phố nhỏ , tôi sống bằng nghề đánh đàn trong một hộp đêm ế khách , của một ban nhạc nghèo . Nhưng cũng lây lất đủ qua ngày , qua tháng .

Khi nầy thì Mary đã ly dị hai lần . Anh chồng thứ nhất say mê bài bạc , nợ nần lung tung , nhiều khi nhà không có bánh mì khô mà gặm . Anh chồng thứ hai thì tốt bụng , nhưng say sưa và gần như thất nghiệp quanh năm . Cái số của nàng khổ . Anh chồng thứ ba là thợ mộc , làm ăn khá giả , tủ tế . Nhưng cũng không lâu , vì anh ta đã té từ mái nhà xuống , gãy xương sống , nằm liệt một chỗ . Mary vừa đi làm nuôi chồng , vừa chăm sóc , nuôi nấng cho đến khi chồng chết .

Đầu thập niên 1990 tôi đang trắng tay , sống vất vả với đồng tiền eo hẹp . Trong khi rảnh rỗi , tôi ghi danh tham dự một khoá hội thảo về thị trường chứng khoán . Tại đây , tôi quen với một tay chơi chứng khoán nhà nghề . Hắn dạy tôi chơi , tôi cứ nhắm mắt theo hắn , và nhờ thế mà tiền lời tăng mau như thổi . Đôi khi không kịp nghe lời hắn mà vô ra thị trường cho kịp , thì tôi lại may mắn hơn , ăn nhiều hơn , hoặc thua ít hơn . Rồi suốt ngày tôi ngồi trước máy vi tính , mua bán chứng khoán cho bà con , bạn bè . Vô , ra , từng giờ . Trời đãi , chứng khoán lên giá , thì tôi được lời đã đành , mà chứng khoán xuống giá , tôi cũng lời luôn . Tôi không phải nghiên cứu học hỏi chi cả , cứ nhắm mắt theo ông bạn . Tôi báo cáo lời lỗ cho hắn từng ngày . Hắn khoái lắm . Trong vòng gần 10 năm , tôi đã có đến bạc triệu . Thế mà ông bạn đó lại sạt nghiệp , thua tơi tả , và nợ nần , bị vợ ly dị luôn . Tôi đã phải trả quả cho vụ chứng khoán nầy . Bị căng thẳng quá , nên đau tim . Đầu năm 2000 , tôi phải vào bệnh viện mổ tim . Trước khi mổ , tôi chuyển hết tiền vào các đầu tư cố định . Không lời nhiều , nhưng chắc ăn , không lo mất . Trời xui khiến , khi tôi mổ tim về nhà , thì cái máy vi tính của tôi trục trặc , đang thời gian dưỡng bệnh , tôi không màng chi đến chuyện tiền bạc , thị trường . Dù vậy , tôi cũng đã phải vào bệnh viện mổ lại , sức khoẻ của tôi xuống rất thấp . Hơn hai năm trời đau yếu rề rà , tôi không hề đụng đến cái máy vi tính , và không hề nghĩ đến số tiền đầu tư . Một hôm tình cờ , tôi giật mình khi nghe tin tức . Trong thời gian đó , thị trường chứng khoán Nasdaq tụt giốc xuống hố , chỉ số từ khoảng 4700 xuống đến gần 1100 . Nghĩa là mất giá , chỉ còn chừng 25 % . Có nhiều người thua sạch . Có người tự tử chết . Tôi không mất xu nào cả . Trời thương .

Năm 80 tuổi , tình cờ tôi gặp lại Mary . Cả hai đều móm mém , già nua . Thế mà còn nhận ra được nhau . Ôm nhau khóc . Kể lể cho nhau nghe bao nhiêu gian truân của cuộc đời . Chỉ trong vòng một tuần , chúng tôi đưa nhau vào nhà thờ , làm đám cưới gấp , có một số ít bạn bè chứng kiến . Nàng lấy chồng lấn thứ tư , tôi lần đầu tiên cưới vợ . Tôi đem Mary về , chúng tôi sống trong hạnh phúc êm đềm của tuổi già . Nhiều đêm nằm ngủ thức giấc , quàng tay qua , có Mary nằm bên cạnh , tôi có cái hạnh phúc của thời thơ ấu , khi hai đứa nằm đắp chung chăn ngủ trong những ngày mùa Đông tuyết đổ . Nếu chúng tôi lấy nhau sớm , thì có lẽ đời Mary không chịu nhiều truân chuyên , mà tôi cũng không thành một gã lãng tử giang hồ .

Mấy năm chung sống trong tuổi già , hạnh phúc chúng tôi tràn đầy . Cuối đời , Trời đã cho chúng tôi đoàn viên sung sướng . Ba năm trước , Mary bị đột quỵ , tê liệt nửa người . Nói không ra tiếng , đi không được . Sau một thời gian thể dục trị liệu , thì đi lại bằng nạng , và nói được , nhưng rất khó khăn . Tôi có thuê người đến chăm sóc hàng ngày ,chừng vài ba giờ , giúp làm những việc nặng mà tôi không kham nổi . Nhưng mấy tháng sau , Mary bị liên tiếp thêm hai lần đột quỵ nữa . Nằm bệnh viện một thời gian , rồi được đưa thẳng vào viện phục hồi . Tôi muốn đưa nàng về nhà , tôi sẽ chăm nom . Nhưng bác sĩ , y tá và nhiều người nói rằng , tình trạng của Mary không thể săn sóc tại nhà được . Vả lại , tôi cũng đã yếu , không giúp gì được nhiều . Mấy năm nay , mỗi tuần bảy ngày , tôi vào ra bệnh viện , cũng là một lối tập thể dục , một lối dinh dưỡng tâm thần . Gặp nhau vui , thấy đời dễ thương và ý nghiã hơn » .

Tôi thấy thương ông Cụ quá , hỏi :

- « Đi thăm mỗi ngày , chờ đợi xe buýt , cụ không thấy mệt sao ? » .
- « Đôi khi mệt lắm chứ . Có khi tưởng như không về nổi đến nhà . Nhưng không đến , thì Mary buồn và lo lắm . Đôi khi mệt quá , tôi ngủ thiếp trên xe , đi đến trạm cuối , phải quay về »

Người phục vụ bưng ra hai dĩa thịt bê chiên , có khoai nghiền , xà lách , nấm xào . Thức ăn trên dĩa sắp đặt mỹ thuật , mới nhìn thôi , cũng đã thấy ngon rồi . Ông Cụ cắt đôi miếng thịt , chia thức ăn làm hai phần . Rồi xin một cái hộp nhựa , cẩn thận cho thức ăn vào , gói lại bàng cái bao giấy màu nâu .

Thịt bê mềm , bên trong màu còn hồng của máu rỉ ra . Tôi cắt ăn , và cảm được cái vị ngọt , mềm tan trong răng . Hèn chi ông Cụ đưa tôi đến tiệm nầy . Chúng tôi thong thả ăn chờ mưa dứt . Ông Cụ hớp từng ngụm rượu nho hồng khoái trá . Tôi không uống rượu được , nhưng cũng cứ nhấp cho ông Cụ vui , và chính mình cũng cảm thấy được cái lãng mạn của một buổi rượu , trong lúc chờ mưa . Sau đó , uống cà phê . Tôi cảm được cái hạnh phúc quý báu đơn sơ bên ông bạn gìa .

Sau bữa ăn , ông Cụ móc điện thoại cầm tay , kêu ai đó , mà không được . Ông Cụ nói :
- « Cái con khỉ . Máy hết điện . Bậy thật , hôm qua quên nạp điện » .

Tôi móc điện thoại của tôi đưa cho ông . Kêu lộn số hai ba lần , ông lầm bầm rồi nói lớn như thét :
- « Thom ... Thom , khoan ăn buổi tối đã nghen . Có thịt bê chiên ngon và mềm lắm , anh sẽ ghé ngang qua nhà và đưa cho chú » .

Ông cho biết , Cụ Thom là em ông , liệt chân , ngồi xe lăn , bị thần kinh , sống một mình trong khu gia cư dành cho người già thuê .

Mưa tạnh , tôi đưa Cụ Biêu đến khu người già của em ông ở , cũng trên con đường về . Tôi đi theo Cụ Biêu lên thang máy . Gõ cửa ầm ầm . Đấm cửa hoài mà không ai trả lời . Cụ Biêu kiên nhẫn đứng chờ hơn năm phút và nháy mắt ra dấu cho tôi , ý muốn nói gì đó mà tôi không hiểu . Một lúc sau , có tiếng động bên trong và cửa hé mở . Một ông già râu ria che khuất cả mặt , tóc tai dài loăn xoăn phủ xuống vai , ngồi trên xe lăn chạy bằng điện . Ông nầy có dáng dấp của ông già Rip Van Winkle ngủ quên một trăm năm trong rừng . Ông già toét miệng cười , nói lớn :
- « Tôi đã im lặng , để anh tưởng tôi không có nhà , mà bỏ đi . Không ngờ . Ha ha ha ... » .

Ông Biêu cười hiền lành và chìa cái hộp thức ăn cho ông em . Ông em đưa tay hất ra :
- « Ăn thừa rồi đem lại đây phải không ? Tôi đâu phải là cái thùng rác mà đem đổ thức ăn thừa ? »

Tôi thấy tội nghiệp ông Biêu , bèn nói nhỏ nhẹ :

- « Không phài ăn thừa . Ông Biêu đã cắt và chia ra trước khi ăn » . - « Thằng Chệt hôi hám kia ! Ai cho xía mồm vào . Ai cho mầy vào đây ? » .

Tôi đã được biết ông nầy bị thần kinh , nên không chấp trách , không bực mình . Ông Biêu vội vã nói :
- « Bậy nào , bậy nào . Đừng nói vậy ! » .

Sau khi dúi cái hộp thức ăn vào tay người em , ông Biêu kéo vội tôi đi .

Ra đến thang máy , ông Biêu nói nhỏ :
- « Đừng bực mình , người bệnh thần kinh , nói năng trăng cuội , họ không biết họ nói gì » .

Tôi cười vui thành tiếng cho Cụ Biêu yên lòng . Đưa cụ về nhà , trước khi chia tay , tôi dặn :

- « Khi nào thấy tôi trong viện phục hồi , Cụ nhớ kêu , để tôi chở Cụ về , khỏi đi xe buýt » . - « Cám ơn lòng tốt . Bà mẹ của bạn anh cũng còn đẹp lắm » .
- « Thế thì Cụ có chịu làm bố dượng bạn tôi không ? Mỗi lần đi thăm cả hai bà cho tiện . Tha hồ mà ca hát , ru em » .

Ông Cụ Biêu cười khà khà , tôi khoát tay chào và ra về . Trong lòng tôi lâng lâng niềm hạnh phúc ./.